این دستگاه جهت تزریق وریدی داروها به صورت دقیق و مشخص به کار می رود. در حقیقت وسیله ای است هوشمند و دقیق برای استفاده از حجمی مشخص در زمانی معین از مایعات جهت تزریق در هنگام لزوم با نصب سرنگ های ۱۰ تا ۵۰ سی سی با سرعتی معین و فشار کنترل شده، مایعات را به بدن بیمار می رساند.
هر دستگاه نوعی از برند سرنگ را نیازمند است که معمولا بر روی دستگاه نوشته می شود. همه سرنگها قابل استفاده برای دستگاه پمپ سرنگ نیست و چه بسا استفاده از سرنگ غیر استاندارد سبب ضربه زدن به دستگاه می شود. سرعت تزریق وابسته به قطر سرنگ و نوع تنظیم پمپ می باشد.
معمولا دستگاه ها دارای آلارم بوده چنانچه به دلایلی خطایی در جریان تزریق رخ دهد با اعلام خطر پرستار را مطلع می گرداند.
پارامترهای دستگاه پمپ سرنگ عبارتند از حجم تزریق، زمان تزریق، دوز تزریق، فشار تزریق، میزان و سرعت تزریق می باشد. بعضی از پارامترها توسط دستگاه محاسبه می شود و نیازی به تنظیم کاربر نیست. واحد اندازه گیری در پمپ سرنگ میلی لیتر بر ساعت (ml/ h ) می باشد. وزن دستگاه حدودا ۲ کیلوگرم است. تغییر فاصله بیمار، کاهش ارتفاع ستون مایعات در حال تزریق تاثیری بر سرعت تزریق نخواهد گذاشت.
اگر چنانچه بر اثر انسداد رگ یا جابجایی آنژیوکت یا به هر دلیلی تزریق محلول به موانعی برخورد کند. دستگاه به طور اتومات جریان را قطع می نماید. معمولا پمپ سرنگ جهت جابجایی احتمالی بیمار یا در مواقع دیگر باید حداقل زمانی حدود ۲ ساعت بدون برق با باطری قابل استفاده باشد.
امروزه دستگاه های جدید تا ۲۴ ساعت باطری قابل شارژ دارند. هر آلارم با علامتی مخصوص همراه است. مثلا هنگامی که در حرکت مایع گرفتگی ایجاد شود آلارم OCCL یا در هنگام اتمام دارو آلارم پایان ALARM END یا آلارم باطری داده می شود که کاربر به راحتی می تواند متوجه آن بشود.
به طور کلی آلارم به سه دسته تقسیم می شود:
آلارمی که کاربر می تواند به رفع نقص بپردازد
آلارمی که توسط مهندس پزشک باید بررسی شود
آلارمی که توسط شرکت سازنده آن مرتفع می شود
فشار اینفیژیون به سه صورت کم (LOW) برای اطفال، متوسط (MEDIUM) در تزریقات معمولی یا زیاد (HIGH) قابلیت تنظیم دارد. این دستگاه نباید مستقیما در برابر نور خورشید یا اشعه uv یا در محل هایی که دارای گرد و غبار یا مکان هایی که دارای لرزش است مورد استفاده قرار گیرد.
ضمنا از قرار گرفتن دستگاه در نزدیک وسایل گرم کننده یا در کنار وسایل الکترونیکی که با فرکانس بالا کار می کنند مانند تلفن همراه یا الکترو کوتر خودداری گردد. بهترین محل برای استفاده کردن از این دستگاه محل هایی است با درجه حرارت بین ۱۰ تا ۴۰ درجه سانتی گراد یا رطوبت ۳۰ تا ۸۵ ٪ می باشد و از پریزهایی دارای ارت استفاده شود و برای تمیز نمودن دستگاه فقط از دستمال مرطوب تمیز استفاده شود و از به کار بردن تینر و الكل و سایر تمیز کننده ها خود داری گردد.
پمپ سرم (میکرو اینفیژیون) INFUSION PUMPS
پمپ سرم یا پمپ اینفیژیون جهت تزریق دقیق سرم یا سایر مایعات به کار می رود چون ست سرم معمولی در اثر جاذبه کار می کند و اگر نیاز به تزریق دقیق قطرات سرم یا سایر مایعات باشد باید از پمپ سرم استفاده شود.
از این وسیله می توان در تزریق داروهای قلبی عروقی، شیمی درمانی، تزریق خون به خصوص در اطفال استفاده کرد. بسیاری از مکانیسم های پمپ سرم همانند پمپ سرنگ می باشد با این تفاوت که از ست سرم یا میکروست به جای سرنگ استفاده می شود و از حداقل یک میلی لیتر در ساعت تا ۴۵۰ میلی لیتر در ساعت با دقت و اندازه تعیین شده تزریق نماید.
این دستگاه می تواند بر روی پایه ای استوار شود و تا حجم cc / hr ۴۵۰۰ قابلیت تنظیم دارد. کیسه سرم در بالای پمپ آویخته می شود و انتهای آن به یک تیوپ متصل می شود. در این دستگاه سنسوری تعبیه گشته که به محض ورود حباب هوا آلارم را فعال نموده و زنگ به صدا در می آید (air in line). ست سرم می تواند هم به صورت عمودی و هم افقی مورد استفاده قرار گیرد.
بعضی از دستگاه ها تک کانال و بعضی چند کانال بوده؛ یعنی می توان همزمان از یک یا چند ست برای تزریق استفاده کرد. بسیاری از پمپ ها هوشمند می باشد. به عنوان مثال در زمانی که در تامین برق مشکل ایجاد شود تنظیمات برنامه ریزی شده در حافظه باقی می ماند و کاربر می تواند پس از تامین برق یا در هنگام استفاده از باطری از برنامه داده شده قبلی استفاده نماید.
به طور کلی دستگاه پمپ سرم باید بتواند جریان تزریق 0.1 الی حداقل ۹۹۹ میلی لیتر بر ساعت را با دقت ۰ / ۵ انجام دهد. علاوه بر آن طراحی و ساخت دستگاه باید طوری باشد که بتوان در عرض ۱۰ ثانیه تنظیمات انجام شده را تغییر داد.
مورد مهم مورد توجه این است که در هنگام تزریق برای نوزادان علاوه بر اطمینان از کار دستگاه به طور متناوب کاربر باید سیستم دستگاه را شدیدا زیر نظر داشته، زیرا فشار بیش از اندازه برای نوزادان بسیار خطرناک می باشد. ضمنأ بقیه مطالبی که در پمپ سرنگ بیان شد در خصوص این دستگاه نیز صدق می کند.
برگرفته از کتاب: آشنایی با دستگاه های پزشکی
نویسنده: محمد سرشار
نظرات کاربران